Ertuğrul Özkök
Önceki akşam SohoHouse’ın sinema salonunda benim için çok özel bir filmi seyrettik.
Abdullah Oğuz’un çektiği “Zaferin Rengi” filmiydi bu ve ilk kez çok dar bir seyirciye gösteriliyordu.
Film 1918-22 yıllarında İngiliz işgali altındaki İstanbul’da Fenerbahçe futbol kulübünün hikayesini anlatıyordu.
Ama bir futbol takımının üzerinden İngiliz işgali ve Kurtuluş Savaşıydı asıl konu.
Bir de çok hüzünlü bir aşk hikayesi…
TAKSİM STADI SİVAS’TA
YENİDEN KURULMUŞ
Bir dönem filmi olduğu için epey para harcanmış.
Mesela dönemin Taksim stadının aynısı Sivas’ta kurulmuş bazı çekimler orada yapılmış.
Fenerbahçe kulübünün ilk kurulduğu yıllardaki binası yeniden inşa edilmiş.
Bugün artık Taksim stadının ünlü kapısı da Fenerbahçe kulübünün o binası da yok.
Hüzünlü bir aşk hikayesi, müthiş bir Fenerbahçe hikayesi…
Ve hepsinden müthiş bir Kurtuluş Savaşı hikayesi…
Üçü bir araya gelince insan etkileniyor…
BİR FENERBAHÇELİ OLARAK
BUGÜNE KADAR NELERE AĞLADIM
Tabi ben bir Fenerbahçeli olarak daha da çok etkilendim.
Şöyle söyleyeyim…
Aşağı yukarı 9 yaşımdan beri Fenerbahçeliyim.
Fenerbahçe beni çok ağlattı…
Hemen hepsi de mağlubiyet acılarıydı…
İzmirli olduğu için hep hayranlık duyduğum Metin Oktay bir şutla ağlarımızı deldiği zaman çok ağladım.
Karmakarışık gözyaşlarıydı.
Bir Fenerbahçeli olarak kahrolmuştum.
Ama o golü İzmir’li rol modelimiz Metin Oktay’ın atması beni daha da kahretmişti.
Çünkü kızamamıştım ona…
SEVİNÇTEN AĞLADIĞIM
TEK FENERBAHÇE GECESİ
Galatasaray gibi bir Avrupa şampiyonluğumuz olmadığı için sevinçten sadece Basketbol takımımız Euroleague şampiyonu olduğu akşam ağladım.
Ve hayatımın en mutlu Fenerbahçe akşamını da o akşam şampiyonluk kupasını kaldıran takımımızın hatıra fotoğrafı çekilirken Aziz Yıldırım sayesinde kürsüde o kareye girebilmekti.
Bunlar dışında da ilk defa önceki akşam ağladım.
Gururdan…
Fenerbahçe takımının Kurtuluş Savaşı sırasındaki mücadelesinin verdiği gururdan.
Anadolu’ya geçip şehit olan üyelerimizin hüznünden…
Ve filmin tek hayali kahramanı olan Peyker’in, “Hain” olarak suçlanmayı göze alarak yaptığı fedakarlığından…
HEM GAZETECİ HEM FENERBAHÇELİ
OLARAK BENİ GURURLANDIRAN BİR İSİM
Tabi bu arada filmin önemli karakterlerinden biri olan Ali Naci Karacan’dan da söz etmeliyim.
Hem İstanbul, hem Anadolu yıllarında hep Atatürk’ün yanında olan bir gazeteci.
Milliyet gazetesinin kurucusu.
Hem Fenerbahçeli hem de bir gazeteci olarak o da beni gururlandırdı.
O AKŞAM FİLMİ İZLEYEN MEDYA
MENSUPLARI HANGİ TAKIMDANDI
Filmi küçük bir gazeteci gurubu içinde izledim.
O gazeteciler şunlardı:
(*) Güneri Cıvaoğlu…Çok koyu bir Galatasaraylı…
(*) Mehmet Yılmaz…Koyu..Çok koyu bir Fenerbahçeli
(*) Özlem Gürses… Fanatik olmayan, hatta taraftar bile denemeyecek bir Fenerbahçe sempatizanı…
(*) İsmail Küçükkaya.. İyi bir Beşiktaşlı…
(*) Mehmet Demirkol…Spor yazarı ve baya koyu Fenerbahçeli…
(*) Cenk Soner…Walt Disney Com. Türkiye Genel Müdürü… Fenerbahçeli… Hem kongre hem 1907 üyesi…
(*) Doğan Şentürk… Fox Haber (artık NOW) Genel Yayın yönetmeni… Fenerbahçeli hem Kongre hem 1907 üyesi.
(*) Mehmet AkiyErsoy… Sordum, “Takım tutmuyorum” dedi.
(*) Deniz Zeyrek… Beşiktaşlı…
(*) Faruk Bayhan… Televizyon yapımcısı… Fenerbahçeli hem de Divan Kurulu üyesi…
FİLM SONRASI ALKIŞ
VE MÜLAKATLARI
Yani medya grubu olarak Fenerbahçelilerin ağırlıkta olduğu bir gruptu. Sadece bir Galatasaraylı iki Beşiktaşlı vardı.
Film bittiğinde herkes alkışlıyordu.
Çıkarken hepimizle küçük mülakatlar yaptılar.
Hemen herkes etkilenmişti.
BİR FENERBAHÇE FİLMİ
DEĞİL… BİR ‘INVICTUS”
Filmde Galatarasay’ın kurucu başkanı ve yıllarca stadına adını veren Ali Sami Yen de vardı…
Bence bu bir Fenerbahçe filmi olarak görülmemeli.
Filmi, Clint Eastwod’un “Yenilmez” (Invictus) filmine benzettim. 1995 yılında Afrika’da yapılan Dünya Rugby kupası boyunca Nelson Mandela’yı ve Güney Afrika takımını anlatan harika bir filmdi.
1913’TE BASILMIŞ FENERBAHÇE KURULUŞ
TÜZÜĞÜNÜN 2’İNCİ MADDESİ NE DİYOR
Filmde bulunmayan bir ayrıntıyı da ben ekleyeyim.
Fenerbahçe’nin kurulmuş tüzüğü uzun yıllar kayıptı.
Bu tüzük 2005 yılında bir sahaf dükkanında bulundu.
Bulan da Fenerbahçe Müze Kurulu Başkanı Dr. R. Sertaç Kayserilioğlu’ydu.
Osmanlıca ve eski yazı ile yazılı tüzüğün ikinci maddesi şuydu:
“Fenerbahçe Spor Kulübünün kuruluş amacı vatan gençlerini, vatanın korunmasına ve askeri seferberliklere hazırlamaktır.”
Bu tüzük 1913 tarihinde basılmış.
Yani Balkan savaşının ve gelmekte olan Birinci Dünya Savaşı’nın yarattığı duygu ikliminde kaleme alınmış bir tüzük bu.
Daha o zamanlarda Fenerbahçe’ye vatan savunması görev yükleyen bir tüzük bu.
GALATASARAY’INKİ ALİ SAMİ YEN İSE
FB’NİNKİ NEDEN SABRİ TOPRAK DEĞİL
Filmin sonunda bütün gerçek karakterlerin hayatını özetleyen bir jenerik vardı.
Hem filmi seyrederken, hem de bu jenerikte isimler akarken bir Fenerbahçeli olarak aklıma şu soru takıldı.
Stadımızın adı niye “Şükrü Saracoğlu?
Çünkü filmde anlatılan büyük bir kahraman var.
Mehmet Sabri Toprak…
Filmde onu Nejat İşler canlandırıyor.
İŞGALCİ İNGİLİZLERİN 14 AY
MALTA’YA SÜRDÜĞÜ BAŞKANIMIZ
Mehmet Sabri Toprak bir ittihatçı.
Fenerbahçe’nin kuruluş dönemi başkanlarından.
İşgal sırasında Anadolu’daki Mustafa Kemal hareketini desteklediği için İşgalci İngilizler tarafından Malta’ya sürgüne gönderiliyor ve orada 14 ay hapiste kalıyor.
Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra Tarım Bakanı oluyor.
Fenerbahçe’ye 19 yıl başkanlık yapmış.
Atatürk’ün en eski arkadaşlarından biridir.
YILDIRIM ORDULAR GRUBU KOMUTANI
MUSTAFA KEMAL ONUN EVİNDE KALMIŞTI
1918 yılında Yıldırım Ordular Grubu Komutanı olarak Filistin Cephesine giderken, onun Moda’daki evinde kalmıştır.
Aynı yıl 3 Mayıs günü, Fenerbahçe’nin Kuşdili Lokalini ziyarete onunla birlikte gitmiş ve 3 saat boyunca kulüpte kalmıştı.
Bu arada bir bilgi daha…
İttihad ve Terakki Fırkası kapatıldıktan sonra partinin bütün kütüphanesini Fenerbahçe’ye vermişti.
Fenerbahçe işgal döneminde yabancı güçlerin futbol takımları ile 50 maç yapmış ve bunların 41’ini kazanmıştı…
Bu galibiyetlerin Anadolu’da Kurtuluş Savaşı veren güçlerin moralini kuvvetlendirdiği hep yazıldı.
BİZİM STADIMIZIN ADI NEDEN
MEHMET SABRİ TOPRAK DEĞİL
Filmde Galatasaray’ın kurucu başkanı Ali Sami Yen de var. Ve Galatasaray stadı uzun yıllar Ali Sami Yen adını taşıdı.
Öyleyse Fenerbahçe’ninki niye Mehmet Sabri Toprak değil de Şükrü Saracoğlu…
Veya niye kulübün bu büyük kahramanının adını hiçbir yerde duymuyor, görmüyoruz?
Keza filmin ana kahramanı olan Galip Kulaksızoğlu….
1907-1924 yılları arasında kulüpte kaptanlık, teknik direktörlük ve başkanlık yapmış…
SARAÇOĞLU’NUN KATKILARINI
KİMSE İNKAR EDEMEZ AMA…
Evet Saraçoğlu da okuduğu İsviçre’den İzmir’e dönerek Milli Mücadele’ye katıldı. Çok büyük katkıları vardı.
Cumhuriyetin ilk hükümetlerinde görev aldı. Hizmetlerini de kimse inkar edemez.
Ama o aynı zamanda 1946’daki “açık oy gizli sayım” gibi bir seçim sistemi garabetinin de mimarıydı.
FENERBAHÇE MÜZESİ BU FİLMİN
IŞIĞINDA YENİDEN DÜZENLENMELİ
Fenerbahçe stadını yıllarca önce Aziz Yıldırım’la birlikte gezmiştim.
Şimdi ilk işim, müzeyi bu filmin ışığı altında bir daha gezmek olacak.
Bence o müze bu filmin ışığında yeniden düzenlenmeli ve Mehmet Sabri Toprak’ın önemi daha kuvvetle anlatılmalı.
